Yaşlı Yıldız Betelguese




Çocukluk zamanımda her gece yıldızların aynı yerde olduğunu farketmemle başlayan yıldızlara ve gökyüzüne olan merakım, babamın amatör ucuz teleskop hediyesiyle katlanmıştı. Her gece aynı yerde aynı takım yıldızları vardı. Hani dünya dönüyordu nasıl aynı yerde kalıyor bu yıldızlar diyerek düz dünya teorisini ilk ortaya atanlardan olabilirim. Özür dilerim Galileo amca.




Çapı Güneşin çapından 1000 kat daha büyük ve bu yüzden bizden yaklaşık 700 ışık yılı uzakta olmasına rağmen geceleri ışık kirliliğinin yüksek olduğu şehirlerden bile görebiliyoruz. Bu koca
çocuk sadece 8 milyon yaşında. Yani dinazorlar ip atlarken gökyüzünde yoktu yıldızımız.Avcı yıldız takımının , avcının sol kolunda konuşlanan yıldızımız takımın en parlak ikinci üyesi . Birincisi ise görebildiğimiz gökyüzünün en parlak ikinci üyesi olan Riegel. 


avcı takım yıldızı


Ömrünün son evresine gelmiş ve
 bize en yakın dev yıldızlardan biri olan kırmızı, parlak yaşlı yıldız Betelgeuse. Gençliğinde o da mavi ışık yayıyordu. Ne oldum değil ne olacağım demeli. 
Güneş, çekirdeğindeki hidrojeni helyuma dönüştürerek enerjisini üretiyor. Betelgeuse ise, çekirdeğindeki hidrojeni hunharca yakarak çoktan bitirdi. Şu anda gençlik günlerinde hidrojen yakarak oluşturduğu helyumu karbon, oksijen gibi elementlere dönüştürüyor. Bu elementleri de reaksiyona sokarak demir oluşturacak. Ancak demir diğer elementler gibi birleşip başka elementler oluşturamıyor. Yani, çekirdeği sadece demirden oluştuğu zaman üretecek enerjisi kalmayan yıldız kendi içine çökecek veee..
-SON

İşte bu mutlu sonun havalı adı Süpernova patlaması. Mutlu son çünkü bu patlama demirin diğer elementlere dönüşmesi için gereken enerjiyi açığa çıkarıyor Diğer elementler ise nikel, bakır gümüş altın vs.  Bu patlamadan sonra süper bir ışık yayılacak ve 10 gün sürecek . Bizde bu şölenin keyfini çıkaracağız . Belki kafamızdan altınlar yağacak dersem inanmayın çünkü muhtemelen dünyaya düşmeyecek 😃


Betelgeuse bir süpernovaya dönüştüğünde gökyüzünde böyle görülmesi bekleniyormuş.





Bu yazıyı okuduğunuz gece gökyüzünde Betelgeuse'i arayacağınızdan eminim. Açık havalı bir kış ayında okuyorsanız şanslısınız demektir . 



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Hazırlanın Güneşe Dokunuyoruz! / Parker Solar Probe

Yıldırımdaki enerjiyi neden kullanamıyoruz?

Devridaim makineler sınırsız enerjinin formülü mü?